Zelf een creatief kippenhok bouwen

Vandaag nemen we een duik in de wereld van pluimvee. Voor diegenen die geïnteresseerd zijn in het houden van kippen, is het bouwen van een eigen kippenhok een boeiend en lonend project. Of je nu verse eieren wilt of simpelweg de vreugde wilt ervaren van het verzorgen van deze veerkrachtige dieren, de eerste stap is om ze een veilig, comfortabel en gezond thuis te geven. In dit artikel zullen we je begeleiden bij het bouwen van een kippenhok dat niet alleen functioneel is, maar ook een aanwinst voor je tuin.

Uitstekend zelfgemaakt kippenhok

Waar moet een kippenhok tenminste aan voldoen?

Wil je graag een eigen kippenhok bouwen, maar weet je niet zeker waar je precies op moet letten? Dan helpen wij jou hiermee graag op weg. Een kippenhok bestaat grofweg uit twee onderdelen. Het ene deel is een ruime ren met kippengaas, waar de kippen overdag heerlijk kunnen scharrelen samen. Vaak staat de ren op gras, zodat de kippen hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen en zoeken naar insecten. Daarnaast is een goed kippenhok ook voorzien van een ruim nachthok, waar ze ’s nachts comfortabel kunnen slapen.

Formaat en ventilatie

Allereerst moet het hok groot genoeg zijn. Een vuistregel is om voor elke kip minstens 2-3 vierkante meter ruimte te reserveren. In dit geval wordt uitgegaan van een kip van gemiddeld formaat, zoals een Barnevelder. Houd rekening dat de behoeftes van rassen die veel kleiner zijn, of juist groter, verschillen. Echter is meer ruimte natuurlijk altijd beter. Als je de kippen een altijd groenblijvende ren wilt geven, dan voorzie je een oppervlakte van minstens 10 m2 per dier. Zorg daarnaast voor voldoende ventilatie, maar voorkom tocht in het nachthok. Kippen hebben frisse lucht nodig, maar zijn ook gevoelig voor kou. Er moeten dus ook voldoende beschutting tegen weer en wind zijn.

Bescherming tegen roofdieren

Zorg ervoor dat het een veilige plek is waar roofdieren niet bij kunnen komen. Een goede sluiting op de deur is benodigd en er moet gaas op de bodem (als het niet al op een harde ondergrond staat) liggen zodat er geen vos onderdoor kan graven. Je wilt immers niet de volgende ochtend ineens een paar kippen minder tellen. Vossen staan er namelijk niet om bekend dat ze maar één kip doden, dus je kunt in één keer alles kwijt zijn.

Nachthok

Het nachthok is een veilige, droge en warme plek waar de kippen ’s nachts zullen slapen. Het nachthok staat vaak hoog op pootjes, zodat er meer ruimte is voor de ren. Deze loopt er dan gedeeltelijk onderdoor. Het voordeel van een verhoogd nachthok is dat het in de winter minder koud wordt binnen. Natuurlijk neem je ook andere maatregelen om rillende kippen te voorkomen, zoals een lekkere warme laag stro in het nachthok. Ook is het handig om te weten dat kippen ’s nachts over het algemeen niet eten en drinken, dus dat er alleen een voer- en waterbak in de kippenren geplaatst hoeft te worden.

Een ander voordeel van een verhoogd nachthok is dat als het regent, de kippen hieronder kunnen schuilen als ze toch in de buitenlucht willen zijn. Dit laat tevens een mooie ruimte over voor het toevoegen van een zandbad, hetgeen goed is voor de huid en veren van kippen. Natuurlijk is een trappetje nodig dat naar het nachthok toe leid, zodat de kippen er makkelijk naar binnen kunnen. Geef het nachthok een deurtje zodat je het nachthok eenvoudig kunt verschonen en de eieren eruit kunt halen.

Nestkast

Kippen voelen zich kwetsbaar op het moment dat ze een ei leggen. Ze hebben daarom behoefte aan een beetje privacy gedurende dit moment. Geef het kippenhok daarom een afgeschermd gedeelte om hun ei in te leggen. Dit wordt een nestkast genoemd en maakt onderdeel uit van het nachthok.

Stok

Kippen slapen ‘s nachts niet liggend, maar het liefst zittend op een stok. Zorg ervoor dat er een stok aanwezig is waar alle kippen ’s avonds comfortabel naast elkaar op kunnen zitten om te slapen. Reken 35 cm zitplaats per kip. Kies geen ronde stok of een met scherpe hoeken, maar juist eentje met afgeronde hoeken voor de meest comfortabele zitpositie.

Wat zijn de stappen voor het maken van een kippenhok?

Het bouwen van een kippenhok kan in vijf hoofdstappen worden onderverdeeld. Ten eerste begin je met een goed plan. Stel vast hoeveel kippen je precies wilt houden en pas je ontwerp daarop aan. Denk ook na over de locatie van je kippenhok. Een plek die zowel zon als schaduw krijgt is ideaal, anders moet je zelf een schaduwgebied creëren.

Benodigdheden

Voordat je begint, zorg ervoor dat je de benodigde materialen en juiste gereedschappen in huis hebt. De hoeveelheden en afmetingen hangen af van jouw persoonlijke ontwerp. Je hebt in ieder geval het volgende nodig:

  • Multiplex platen en balken van verschillende afmetingen
  • Kippengaas (met zeer kleine gaten als je kuikens wilt houden)
  • Schroeven en spijkers
  • Dakshingles of dakplaten
  • Een zaag, een boor, een schroevendraaier en een hamer
  • Een waterpas
  • Scharnieren voor monteren van de deuren
  • Schuifhendels als “slot” voor de veiligheid
  • Optioneel: beits of verf voor houtbescherming
  • Optioneel: witte verf tegen veerluis
  • Optioneel: plexiglas voor een raam

Stap 1: Het plan

De eerste stap is het maken van een gedetailleerd plan. Beslis hoe groot het kippenhok moet zijn in verhouding tot het aantal kippen dat je wilt houden. Wil je de kippen enkel de verplichte hoeveelheid ruimte geven, of een ware kippenvilla maken? In dit geval reken je een aantal extra vierkante meters per kip tijdens het ontwerpen van de ren.

Voor het maken van een nachthok hoef je minder rekening te houden met voldoende beweegruimte voor elke kip: Zo lang iedere kip maar een eigen plekje op een stok kan vinden, zijn de kippen gedurende de nacht gelukkig. Het toevoegen van een raam is niet noodzakelijk, maar het is wel handig om naar binnen te kunnen kijken. Vergeet niet dat je een nestkast aan het nachthok moet bevestigen en dat er een opening moet zijn waar de kippen doorheen kunnen. Denk ook aan een deurtje zodat jij er van de buitenkant bij kan en één voor de ingang van het nachthok. Geef het dak van het nestkastje scharnieren om het te kunnen openen.

Heb je besloten hoeveel ruimte je iedere kip wilt geven en hoe het ontwerp precies in elkaar moet zitten? Begin dan met het maken van een schets van het ontwerp, met de exacte afmetingen van elk onderdeel. Verwerk vervolgens in de schets waar je precies de deuren wilt plaatsen voor de ren en het nachthok. Kies ook of je een schuin dak wilt of een puntdak. Een plat dak is een slecht idee omdat hier regen en sneeuw op kan komen te liggen.

Stap 2: Frame van het nachthok

Begin met het bouwen van de basis van het nachthok. Deze moet stevig en waterpas zijn. Vergeet niet dat het nachthok van de grond moet worden verhoogd om de kippen te beschermen tegen kou en vocht. Bevestig dus vier poten aan de onderzijde. Als het frame eenmaal staat, is het geraamte van jouw nachthok compleet.

Stap 3: Muren en het dak van het nachthok

Bouw nu de wanden van het nachthok. Hiervoor kun je bijvoorbeeld gebruik maken van stevig multiplex, welke je eenvoudig op maat kunt zagen. Maak een gat voor het deurtje naar de kippenren en een gat als toegang naar de nestkast. Als je een raampje wilt, maak dan ook hier een gat voor. Bevestig vervolgens de wanden aan het frame met behulp van schroeven. Vervolgens plaats je hier een stevig schuin – of puntdak op. Het dak moet zijn gemaakt van een materiaal dat waterafstotend werkt, zoals bitumen dakshingles of dakpanplaten. Het dak moet schuin aflopen, zodat regenwater gemakkelijk weg kan lopen. Snijd met behulp van een stanleymes eventueel het raam op maat en bevestig het door met behulp van schroeven aan de binnen en buitenzijde van het kippenhok 4 latjes te timmeren.

Stap 4: Nestkastje maken

Wil je het nestkastje aan de buitenzijde hebben? Bouw het nestkastje dan op vrijwel dezelfde manier als het nachthok – maar dan in het klein. Zorg ook door middel van een scharnier dat je het dak op kunt tillen om de eieren te kunnen pakken. Laat één zijde open zodat de kip naar binnen kan en bevestig het op de juiste plek aan het nachthok. Je kunt hiervoor bevestigingsbeugels gebruiken.

Je kunt echter ook kiezen om in het nachthok ruimte over te laten voor simpele legnesten. Dit kun je zien als een simpele houten doos met een bovenkant, zijwanden en een opening aan de voorkant. Een achterzijde is niet nodig als je het tegen de wand van het nachthok plaatst. Zorg ervoor dat er een rand aan de voorkant zit zodat eieren er niet makkelijk uitrollen. Vul het lekker dik met stro en je kippen zullen het herkennen als legplaats.

Bevestig met behulp van scharnieren op de juiste plaatsen de deuren aan het nachthok. Zorg ervoor dat de deuren stevig zijn en maak gebruik van schuifhendels als slot om roofdieren buiten te houden en te voorkomen dat jouw kippen ontsnappen. Plaats nu ook eventueel het raam.

Stap 5: De Kippenren

Bouw de kippenren met houten balken en bedek deze volledig met kippengaas, ook aan de bovenkant, om je kippen te beschermen tegen roofdieren. Zo kunnen er geen vossen onderdoor graven. Geef je de ren geen dak en laat je het open, plaats dan ook gaas aan de bovenzijde om aanvallen van roofvogels te voorkomen.

Leg een goede laag aarde over het gaas op de bodem heen, zodat de kippen er geen last van hebben wanneer ze naar wormen graven. Vergeet niet een ladder te plaatsen in de kippenren als toegang naar het nachthok. Hiervoor kun je een smalle houten plank gebruiken en hier kleine latjes op bevestigen met spijkers voor extra grip.

De details en accessoires

Nu het kippenhok helemaal in elkaar is gezet, is het tijd voor de laatste stappen om het compleet te maken. In de onderstaande tekst geven we je een aantal waardevolle tips mee die het kippenhok nóg beter kunnen maken en/of de levenskwaliteit van jouw dieren verhogen. Zo kun je bijvoorbeeld het beste de gehele houten buitenkant van het kippenhok in de beits zetten, zodat de materialen langer meegaan.

Je kunt het zo gek maken als je zelf wilt – zo kun je ook een warmtelamp in het nachthok plaatsen om jouw kippen, vooral in de winter, mee te verwennen. En alhoewel kippen voornamelijk zitstokken gebruiken ’s nachts tijdens het slapen, vinden ze het ook fijn om soms overdag op stok te zitten om uit te rusten. Wat dacht je bijvoorbeeld van het in elkaar zetten van een leuke kippenschommel?

Veerluis voorkomen

Kippen kunnen last krijgen van onder andere veerluis en bloedluis. Deze kunnen verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken.  Zorg er daarom voor dat er zo min mogelijk spleten in het nachthok aanwezig zijn waar de veerluis zich in kan verstoppen. Vul eventuele spleten daarom op met een mengsel van houtlijm en zaagsel. Je kunt ook het nachthok van binnen wit verven om het minder aantrekkelijk te maken en de kleinste spleetjes op te vullen. Ook helpt gebruik kunnen maken van een zandbad jouw kippen bij het vrij blijven van veerluis.

Ren upgraden

Dat de kippen genoeg ruimte hebben om te scharrelen is geweldig. Meer is natuurlijk altijd beter! Maar er zijn ook andere verbeteringen mogelijk. Zo kun je een (gedeeltelijk) dak op de ren te plaatsen als het niet wordt voorzien van natuurlijke schaduw. Op deze manier krijgen de kippen het niet te warm in de zomer. Ook wordt het gewaardeerd om ook in de ren een stok te hebben om op uit te rusten. Tot slot, zoals we eerder al hebben benoemd, is de ruimte onder het nachthok die tot de ren behoort een geweldige plek voor een kippenzandbad.

Meer handige klustips lezen?

Het is handig om via Kluskenner.nl voor alles een klusser in te kunnen huren. Echter is dit niet altijd nodig: soms is het ook heerlijk om zelf te klussen! Dus, houd je er van om te leren hoe je van alles zelf kunt doen? Dan zullen onze volgende blogs je vast ook interesseren:

In de kennisbank van Kluskenner.nl zijn nog veel meer artikelen te vinden met tips voor allerlei soorten klussen! En kom je er zelf niet uit? Dan kun je eenvoudig op de dienstenpagina de klus vinden waar je hulp bij nodig hebt. Op de pagina van de desbetreffende dienst geef je aan wat precies de vraag is en vervolgens zul je offertes ontvangen van betrouwbare professionals bij jou in de buurt. Simpel, toch?